Học kèn Saxophone

Kèn saxophone được cấu tạo từ các thành phần chính sau đây:

1. Cổ kèn (Neck)

• Là phần nối giữa thân kèn và miệng kèn.
• Được thiết kế cong hoặc thẳng, ảnh hưởng đến âm sắc và cách chơi.
• Có thể tháo rời để dễ dàng vệ sinh và thay thế.

2. Miệng kèn (Mouthpiece)

• Là nơi người chơi thổi hơi vào.
• Gồm 3 phần chính:
  • Miếng lưỡi gà (Reed): Một miếng gỗ mỏng tạo rung động để phát âm thanh.
  • Dây buộc lưỡi gà (Ligature): Dùng để cố định lưỡi gà vào miệng kèn.
  • Ống ngậm: Phần người chơi đặt môi để thổi.

3. Thân kèn (Body)

• Phần chính của saxophone, thường được làm từ đồng thau và mạ bên ngoài (vàng, bạc hoặc niken).
• Có các lỗ âm và bàn phím bấm (keys) để điều chỉnh cao độ.

4. Bàn phím bấm (Keys)

• Hệ thống các nút bấm kết nối với cơ cấu đóng/mở các lỗ âm.
• Bàn phím được thiết kế để tối ưu hóa thao tác ngón tay của người chơi.

5. Chuông kèn (Bell)

• Là phần loe ra ở cuối thân kèn.
• Có nhiệm vụ khuếch đại âm thanh.
• Thường được chạm khắc hoa văn trang trí.

6. Hệ thống dây và lò xo

• Được gắn dưới các phím bấm, giúp chúng quay về vị trí ban đầu sau khi được nhấn.

7. Dây đeo cổ (Neck Strap)

• Phụ kiện hỗ trợ, giúp người chơi không phải cầm toàn bộ trọng lượng kèn bằng tay, tạo cảm giác thoải mái hơn khi chơi trong thời gian dài.

Saxophone được làm chủ yếu từ đồng thau, nhưng lớp mạ (vàng, bạc, niken) và thiết kế từng bộ phận sẽ ảnh hưởng đến âm sắc, từ ấm áp đến sáng rõ.

Các kỹ thuật quan trọng khi học kèn Saxophone

Khi thổi saxophone, người chơi cần nắm vững một số kỹ thuật cơ bản để tạo âm thanh chất lượng và thể hiện được các sắc thái biểu cảm. Dưới đây là những kỹ thuật quan trọng:

1. Kỹ thuật thổi hơi (Breath Control)

• Hít thở đúng cách: Sử dụng cơ hoành (hơi bụng) để tạo luồng hơi mạnh và ổn định.
• Kiểm soát hơi thở: Duy trì áp lực hơi đồng đều để âm thanh không bị rung hoặc ngắt quãng.
• Thực hành: Hít sâu qua mũi, thở ra đều đặn và sử dụng bài tập “rít hơi” để tăng sức mạnh cơ hoành.

2. Embouchure (Tư thế môi)

• Tư thế môi ảnh hưởng lớn đến chất lượng âm thanh:
  • Môi dưới: Nhẹ nhàng bọc qua răng dưới, tạo đệm cho lưỡi gà.
  • Môi trên: Giữ chắc trên ống ngậm nhưng không quá căng.
  • Miệng: Không siết chặt, tạo không gian tự nhiên để hơi di chuyển qua miệng kèn.
• Lưu ý: Đừng cắn quá mạnh lên lưỡi gà để tránh làm bóp nghẹt âm thanh.

3. Finger Technique (Kỹ thuật ngón tay)

• Đặt ngón đúng vị trí: Các ngón tay cần bám nhẹ nhàng nhưng chính xác lên bàn phím bấm.
• Di chuyển linh hoạt: Thực hành các bài tập gam và arpeggio để ngón tay di chuyển nhanh và nhịp nhàng.
• Tư thế: Giữ bàn tay thả lỏng, không căng cứng.

4. Articulation (Ngắt âm)

• Tonguing (Đánh lưỡi):
  • Sử dụng đầu lưỡi chạm nhẹ vào lưỡi gà để ngắt hơi và tạo các âm ngắn, rõ ràng.
  • Thực hành âm “ta” hoặc “da” để làm quen.
• Legato (Nối âm):
  • Tạo các âm nối liền mượt mà bằng cách không ngắt hơi giữa các nốt.
• Staccato:
  • Đánh lưỡi ngắn, mạnh để tạo các âm ngắn gọn.

5. Vibrato (Rung âm)

• Là kỹ thuật tạo rung cho âm thanh để tăng cảm xúc:
  • Thực hiện bằng cách điều chỉnh nhẹ hàm dưới theo nhịp nhanh/chậm.
  • Thực hành rung đều và kiểm soát tốc độ.
• Lưu ý: Vibrato cần tự nhiên, không lạm dụng quá mức.

6. Dynamic Control (Kiểm soát cường độ)

• Pianissimo: Thổi rất nhẹ nhưng vẫn giữ độ rõ ràng.
• Forte: Thổi mạnh để tạo âm lớn nhưng không làm méo âm.
• Tập luyện chuyển đổi mượt mà giữa các mức cường độ.

7. Overtones (Kỹ thuật bồi âm)

• Làm chủ các nốt bồi âm để cải thiện âm sắc và mở rộng khả năng diễn đạt:
  • Thực hành thổi nốt bồi âm cao hơn các nốt cơ bản.
  • Điều chỉnh tư thế môi và luồng hơi để đạt được bồi âm mong muốn.

8. Altissimo (Âm cao vượt giới hạn)

• Kỹ thuật chơi các nốt cao hơn quãng tám bình thường.
• Yêu cầu sự kiểm soát hơi thở, tư thế môi và ngón tay chính xác.
• Cần thời gian và thực hành liên tục để đạt được.

9. Improvisation (Ứng tấu)

• Luyện tập sáng tạo các câu nhạc dựa trên kiến thức nhạc lý.
• Thực hành chơi theo thang âm (scale) và tiết tấu đa dạng để linh hoạt hơn trong biểu diễn.

10. Biểu cảm (Expression)

• Kết hợp kỹ thuật và cảm xúc cá nhân để thể hiện sự phong phú trong âm nhạc.
• Tập luyện với các bài nhạc có sắc thái từ nhẹ nhàng đến mạnh mẽ.

Lời khuyên

• Thực hành mỗi kỹ thuật chậm và chắc chắn trước khi tăng tốc độ.
• Nghe và học hỏi từ các nghệ sĩ saxophone chuyên nghiệp.
• Luôn kiểm tra hơi thở và tư thế để tránh mệt mỏi và chấn thương.

THAM KHẢO LỚP HỌC KÈM SAXOPHONE
THÀNH PHỐ THỦ ĐỨC Địa chỉ: 50 đường số 9, Linh Tây, Thủ Đức [889 Kha Vạn Cân đi vào] Xem vị trí: Google Map BÌNH THẠNH Địa chỉ: 146/59/75B Vũ Tùng, Phường 2, Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh Xem vị trí: Google Map Điện thoại (Zalo): 0899473337 (Đặt lịch hẹn trước khi đến)